همونطور که قبلن گفته بودم قرار شد که یک پست در مورد ژیمناستیک بنویسم و یکم با این ورزش زیبا آشناتون کنم …
این رشته ورزشی که توی ایران کمتر توجهی بهش میشه در موردش ممکنه حرفهای مختلف زیادی شنیده باشین مثل اینکه میگن مادر تمام رشته هاست و …کلی حرف دیگه که سعی کردم توی این پست توضیحشون بدم.
ورزش ژیمناستیک طبق تقسیم بندی فدراسیون جهانی (FIG) شامل هفت زیر شاخه بزرگ میشه:
- ژیمناستیک هنری آقایان
- ژیمناستیک هنری بانوان
- ایروبیک ژیمناستیک
- ژیمناستیک ریتمیک فردی/گروهی
- ترامپولین
- تامبولینگ
- آکروباتیک ژیمناستیک
در ایران ژیمناستیک هنری آقایان، ایروبیک ژیمناستیک و ترامپولین عملن رسمی هستند و توش فعالیت میشه. زیرشاخه های دیگه این رشته هم کم و بیش افرادی هستند که توشون حرفهای فعالیت میکنن اما خب حمایت خاصی متاسفانه از طرف فدراسیون صورت نمیگیره.
خب حالا توی این پست قراره در مورد اولین، قدیمی‌ترین و بزرگترین زیرشاخه ژیمناستیک یعنی ژیمناستیک هنری (Artistic Gymnastic) صحبت کنیم.
اکثر عموم مردم هم این رشته رو با این زیرشاخه میشناسن. ژیمناستیک هنری خودش شامل شش وسیله یا اسباب میشه.
در واقع میشه اینجوری گفت که از تلفیق شش رشته ورزشی کاملن متفاوت و مختلف یک رشته جدید به نام ژیمناستیک هنری ساختن، که در هیچ رشته‌ای نمونه مشابه نداریم …
در بعضی رشته ها ماده‌های مختلف ورزشی داریم اما همه در راستای یک ورزش هستند و کاملن مرتبط. برای مثال در رشته شنا ۴ ماده شنای آزاد، کرال پشت، قورباغه و شنای پروانه داریم، همونطور که میبینین همه این‌ها از لحاظ ساختاری شنا هستند و در یک راستا، اما در ژیمناستیک شش اسباب آن هیچگونه ارتباطی از لحاظ ساختاری،فنی و درگیری آناتومی عضلات باهم ندارند و به صورت ۱۰۰درصد از هم جدا هستند و یک ژیمناست در سطح قهرمانی موظف به اجرای حرکاتش توی هر شش اسباب هست و همین اتفاق از ژیمناستیک یک ابر ورزش(SuperSport) میسازه.
اسباب‌های (Apparatus) ژیمناستیک هنری آقایان شامل موارد زیر میشه:
- حرکات زمینی (Floor)
- خرک‌حلقه (Pommel Horse)
- دارحلقه (Rings)
- پرش‌خرک (Vault)
- پارالل (Parallel Bras)
- بارفیکس (Horizontal Bar)
در قسمت بانوان این شش اسباب تبدیل به چهار اسباب میشه به شکل زیر:
- حرکات زمینی
- پارالل ناهمسان
- پرش‌خرک
- چوب‌موازنه
حالا برای اینکه از لحاظ تصویری هم با این وسایل آشنا بشین و یک سری حرکات اجراشده ببینین به لینک زیر برین و کلیپ رو مشاهده کنین:
هر کدوم از اسباب بالا روی یک سری عضلات خاصی از بدن متمرکز هستن و از لحاظ بیومکانیکی هم سبک خاص خودشونو دارن و در مجموع شش وسیله به طور کامل و تخصصی تمام سه بخش بالاتنه، میان‌تنه و پایین تنه رو درگیر میکنه و همچنین تمام فاکتورهای آمادگی جسمانی از جمله: استقامت، سرعت، انعطاف، چابکی و سیستم هوازی بدن به طور ویژه تقویت میشن.
همین امر باعث میشه ژیمناستیک مادر تمام ورزش‌ها و به نوعی دروازه ورود به هر رشته ورزشی بشه.
چون هر رشته ای که به یک فاکتور بدنی خاصی نیاز داشته باشه، قبلن در ژیمناستیک به طور تخصصی و ویژه اون فاکتور تقویت شده.
پیاده‌سازی این سیستم روی بدن یک فرد امکان‌پذیر نیست، مگه از سن خیلی پایین شروع به انجام این رشته زیرنظر مربی متخصص بکنه. به همین دلیل برای شروع قهرمانی ژیمناستیک حداکثر سن پیشنهادی ۸ سال هستش و سن مناسب برای شروع، ۵ سالگیه و بعد از اون تقریبن میشه گفت قهرمانی ژیمناستیک چیزه غیرممکنی به نظرمیاد.
حرکات توی این رشته به ترتیب آسونی به سختی از A تا G نامگذاری شدن و در هروسیله چیزی حدود ۱۰ حرکت برتر و باارزش ژیمناست محاسبه میشه. داوری این ابر ورزش هم بهمون نسبت پیچیدگی وسایل و حرکاتش، بسیار سخته و توضیحش توی این نوشته یکم خسته‌کننده میشه. اما همین‌قدر بگم که حتا ۵درجه خم شدن زانو یا هر مفصلی و یا لرزش پا و دست توی حرکات میتونه یک ژیمناست رو از قهرمانی روی سکو نفر اول به نفر چهارم مسابقات تبدیل کنه! … و همه چیزدر صدم ثانیه انجام میشه و کوچکترین تردید و شک حین انجام حرکت میتونه باعث آسیب سخت و جدی یا حتی مرگ اون فرد بشه …
به همین دلیل خیلی از ژیمناست‌ها روش های سقوط از وسایل رو یادمیگیرن، چون ممکنه یک ژیمناست در طول یک شب تمرین عادی، نزدیک به صدبار با بخش‌های مختلف بدن از ارتفاع‌های متفاوت بخوره زمین 🙂
نکته هیجان‌انگیز دیگه این ورزش اینه که وقتی کسی به عنوان بیننده، برنامه یک ژیمناست رو روی یک وسیله میبینه شاید بیشتر از ۲ تا ۳ دقیقه بیشتر طول نکشه و هر حرکتش در صدم ثانیه انجام میشه، اما خوده ژیمناست برای یادگیری هر حرکت، شاید سال‌ها هر شب مستمر تمرین کرده و در نهایت هرکدوم از اون حرکات رو در قالب یک برنامه اجرا میکنه و چیدن زحمات چندین ساله درکنار هم و نمایششون در یک دقیقه یکی از لذت‌بخش ترین کارهای دنیاست :))
در نهایت باید بگم یادگیری ژیمناستیک حداقل برای بچه‌های زیر ۱۰ سال یک امر واجبه اما قهرمانی کار کردنش، یک عشق و دیوانگیه محض( به خصوص در ایران).
بعدن در مورد جنبه‌های مختلف این ورزش بیشتر می‌نویسم … به نظرم برای آشنایی کافی باشه 🙂
